– Dożynki

Dożynki to zwyczaj ludowy, który powstał na przełomie XVI i XVII wieku. Było  to największe w roku święto gospodarskie rolników będące ukoronowaniem ich całorocznego trudu, obchodzone po zakończeniu wszystkich najważniejszych prac polowych i zebraniu plonów, a głównie plonu zbóż. Żniwa były bowiem uwieńczeniem wielkiego gospodarskiego trudu, od efektów którego zależała ludzka egzystencja. Tradycyjnie dożynki obchodzone były w pierwszy dzień jesieni. Pierwotnie były organizowane przez właścicieli ziemskich, a potem również przez bogatszych chłopów. W okresie międzywojennym zaczęto organizować dożynki gminne, powiatowe i parafialne. Organizowały je lokalne samorządy i partie chłopskie, a przede wszystkim koła Stronnictwa Ludowego, Kółka Rolnicze, Kościół często także i szkoła. Dożynki tamtych czasów były manifestacją odrębności chłopskiej i dumy. Stały się świętem połączonym z wystawami rolniczymi, festynami występami ludowych zespołów artystycznych.  

Po II  wojnie światowej przez długie lata gospodarzami dożynek byli przedstawiciele władz administracyjnych i różnych szczebli, (od gminnych do centralnych) i miały charakter polityczny, (miały wyrażać poparcie dla ówczesnej władzy i polityki rolnej), ale zachowywano w nich również chociaż elementy tradycyjne: uroczyste pochody z wieńcami, pieśni. Towarzyszyły im także różne imprezy: kiermasze, zabawy itp. Po 1980 r. dożynki po raz kolejny zmieniły swój charakter: pozostając świętem rolniczego stanu, stały się jednocześnie uroczystością wyznaniową, religijną i dziękczynieniem składanym Bogu i Matce Bożej za szczęśliwie zakończone żniwa i zebrane plony. Powrócono do tradycji dożynek parafialnych. Tak jak w przeszłości formują się barwne pochody dożynkowe z wieńcami, które rolnicy składają w kościołach, przy ołtarzu wraz z innymi płodami ziemi. Ceremoniom dożynkowym przewodniczą Starosta i Starościna dożynkowi. Najpierw wnoszone są wieńce dożynkowe wykonane z kłosów zbóż, owoców, warzyw, polnych kwiatów. Następnie Starosta i Starościna wręczają miód i  bochen chleba upieczonego z mąki pochodzącej z ostatnich zbiorów Gospodarzowi dożynek. Gospodarzem najczęściej jest ksiądz, a w przypadku dożynek świeckich przedstawiciel lokalnej administracji samorządowej. Następnie składane są symboliczne dary z najnowszych plonów, przetwory mięsne, owoce. W przypadku kiedy uroczystość ma charakter religijny, odprawiana jest msza. Dożynki kończy festyn ludowy.

Back to top