– Muzeum Związku Nauczycielstwa Polskiego w Pilaszkowie ZNP

W odległości ok. 5 km na zachód od Łowicza położona jest wieś Pilaszków. W 1905 r. odbył się tam tajny zjazd nauczycieli, działaczy Polskiego Związku Ludowego. Delegaci szkół i ośrodków nauczycielskich przybyli do miejscowej maleńkiej szkółki wiejskiej. Z uwagi na wprowadzony przez rząd carski stan wojenny, zjazd był ubezpieczany przez mieszkańców okolicznych wiosek. W zjeździe uczestniczyło około 100 delegatów, wśród nich znani działacze oświatowi: Stefania Sempołowska, Wacław Sieroszewski, Stefan Brzeziński, Ludwik Darkowski i in. Przewodnictwo zjazdu objął Zygmunt Nowicki, działacz Polskiego Związku Ludowego, nauczyciel ze Skaratek. W trakcie zebrania powołano do życia Związek Nauczycieli Ludowych, żądano zreformowania szkolnictwa, wprowadzenia do programu historii Polski oraz nauczania wszystkich przedmiotów w języku polskim. W podjętej deklaracji czytamy: „Lud polski żąda jawnego nauczania w języku polskim”. Z Pilaszkowa delegaci wyruszyli do poszczególnych guberni, by wprowadzać podjęte na zjeździe uchwały wśród nauczycieli szkół miast i wsi. Powstały na zjeździe Związek Nauczycieli Ludowych z czasem przekształcił się w Związek Nauczycielstwa Polskiego. Dziś w budynku dawnej szkoły mieści się Izba Pamięci ZNP.

 

Back to top