– Lowicka kultura ludowa

 

Kultura ludowa jest jednym z najważniejszych elementów charakteryzujących Księstwo Łowickie. Etnografowie i historycy sztuki zgodnie twierdzą, że elementy najbardziej rodzimej polskiej kultury, bez jakichkolwiek ingerencji zewnętrznych, pochodzą właśnie z kultury ludowej i Łowickie należy do najczytelniejszych tego przykładów. Wieś łowicka wykształciła swoisty i niebywale oryginalny folklor. Powstała sztuka wsi i dla wsi. Jak jest cenna oraz wartościowa, świadczy jej udane przejęcie przez miasto i powiat w licznych działaniach promocyjnych. Wytwory ludowe stały się czynnikiem rozsławiającym Łowicz i okoliczne wsie. Szczególną rolę odgrywa barwna procesja Bożego Ciała trwale umiejscawiająca Łowickie na mapie Polski, Europy, świata… Rozkwit sztuki ludowej przypadł na drugą połowę XIX wieku. Wynikało to z potrzeby zaspakajania obcowania na co dzień z pięknem i dziełami sztuki. Ówcześni twórcy ludowi nie byli świadomi, iż tworzą nieocenione dzieła. Powstało oryginalne budownictwo, dekoracje wnętrz, przedmioty użytkowe, ubrania, muzyka, poszanowanie tradycji i zwyczajów.

Na terenie obecnej gminy Łowicz zachowały się nieliczne elementy tradycyjnej zabudowy wsi łowickiej. Błękitno malowane chałupy budowane konstrukcją zrębową, kryte słomą, z sienią przelotową twor zyły piękną bryłę architektoniczną. Wnętrze składało się z dwóch izb (świątecznej oraz codziennej) oraz jednej lub dwóch komór. Chałupy były szerokofrontowe, o określonej proporcji: wysokość dachu równała się 3 szerokości szczytu chałupy. Z czasem chałupy zostały oszalowane deskami, do wejścia prowadził drewniany ganek, bogato zdobiony ornamentyką rzeźbiarską. Ten rodzaj zabudowy zachował się jeszcze min. we wsiach Bocheń i Ostrów. Występowała też zabudowa zwana okólnikiem (dokoła), w skład której wchodziła chałupa, stajnia, obora i szopy gospodarcze. Stodoła ze względów pożarowych stała w znacznej odległości od chałupy. Początkowo drewniane obory w drugiej połowie XIX w. zostały zastąpione budownictwem murowanym. Do ich stawiania wykorzystywano ogromne kamienie narzutowe. Połączone z cegłą tworzyły wielobarwną mozaikę. Jeszcze dzisiaj można spotkać tą formę budownictwa ludowego.Do podstawowych mebli w chałupie łowickiej zaliczyć musimy skrzynie, ławy, kredensy i łóżka. Mają one wprawdzie charakter użytkowy, ale ich kunsztowne opracowanie nadało im walor artystyczny. Łączy je też wspólne tworzywo – wszystkie wykonano z drewna. Często już drzwi wejściowe razem z okiennicami chałupy były bogato rzeźbione. Wewnątrz znajdowały się pięknie zdobione barwnymi malowidłami skrzynie, zdobione rzeźbieniami kredensy i serwantki oraz ozdobna ława ustawiana wzdłuż ściany z oknami. Również łóżka mają ozdobne toczenia na nogach. W rzeźbionych dekoracjach występują motywy roślinne (liście, kwiaty), fauny (ptaki, zwierzęta) oraz motywy geometryczne. Wspomniane skrzynie łowickie malowano farbami olejnymi.

Back to top
Oficjalny Portal Gminy Łowicz
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.