– Niedżwiada

Wieś Niedźwiada pierwszy raz wzmiankowana była w dokumencie Księcia Mazowieckiego Siemowita III w 1374 r. „Meczwada” stanowiła wynagrodzenie dla arcybiskupa za szkody wyrządzone przez podwładnych księcia Pietrasza syna Krystiana oraz Stefana starostę książęcego, którzy napadli na transport zboża arcybiskupiego. W 1377 r. Pełka z Byszewa i Pietrasz z Turu z rodu Janinów po ponownym konflikcie z arcybiskupem zrzekli się roszczeń m.in. do wsi Niedźwiada „Meczwada”. W kolejnych dokumentach znajdujemy „Myedzwadna” (1511 r.), Nieczviada (1531 r.). Nazwanie wsi pochodzi od nazwy osobowej Niedźwiedź, Miedźwiedź. Dziesięciny z Niedźwiady były przeznaczone dla probostwa szpitala św. Jana w Łowiczu. Mieszkańcy wsi mieli prawo wolnego połowu ryb w Słudwi. W źródłach znajdujemy ciekawe nazwy pól i łąk: „Korzeń”, „Stwy”, „Szelyem”, „za Iłami” oraz ogrodów „na Słomianiznie”, „na Podreszczyńskim”. Ponadto odnajdujemy wzmianki, iż na drodze „ze Zdun do Łowicza jest grobla, na której są trzy mosty”, przy której jest karczma zw. Niedźwiedzką lub „przy Mostach”. Niedźwiada może poszczycić się starymi tradycjami oświatowymi. Pierwsza drewniana szkoła z inicjatywy gromad ze Świeryża, Niedźwiady, Klewkowa oraz Chąśna i Goleńska miała powstać już w 1833 lub 1840 r. Następna murowana szkółka powstała na początku XX w. (obecnie budynek mieszkalny). Szkołę spełniającą nowe oczekiwania wobec placówek oświatowych oddano do użytku na przełomie 1949 i 1950 r. Budynek ten pełni swoje funkcje do dzisiaj. Na budynku Domu Ludowego wmurowano w 1967 r. tablicę ufundowaną ku czci mieszkańców wsi poległych w czasie II wojny światowej.

Niedźwiada liczy obecnie 315 mieszkańców.

Folwark w Niedźwiadzie

„Folwark z drzewa rżniętego nowo pobudowany snopkami poszyty, przed nim wystawa na dwu słupach, od spodu do połowy tarcicami obity, w nim podłoga z tarcic, do sieni drzwi na zawiasach z wrzeciądzem, ryglem. Schody na górę tarcicami obite, drzwi na biegunie z wrzeciądzem, do kuchni drzwi na zawiasach z haczykiem, komin lepiony nad dachem nadmurowany; po prawej stronie sieni izba: drzwi na zawiasach z klamką, haczykiem, wrzeciądzem, okna 2, szyby w drewno dwiema kwaterami otwierane z okuciem potrzebnym. Piec z kafli zielonych dwie izby grzejący, kominek kopiasty murowany. Alkierz: drzwi na zawiasach z klamką, haczykiem, okno 1, szyby w drewno, kominek kopiasty murowany (…) Browar w środku wsi, chałupy starej gromadzkiej przeformowany o izbie jednej, sieni, w której piwo robią, i komorze. Gorzelnia w tyle z dylów ciosanych przystawiona, snopkami poszyta. Studnia przy tym browarze dylami rżniętymi nowo ocebrowana”.

J. Warężak, Słownik historycznogeograficzny Księstwa Łowickiego, cz. II, z. 1, Łódź 1967.

Back to top